به گزارش همدان پرس؛ در این نوشتار درخصوص یکی از مهمترین مسائل سلامت روان، یعنی افکار خودکشی صحبت می کنیم،افکار خودکشی در صورتی که به موقع پیگیری و درمان نشوند، می توانند به یک فاجعه منتهی شوند.
هر خودکشی یک تراژدی غمناک است که خانواده‌ها و جوامع را تحت تأثیر قرار می‌دهد و بر افراد به جا مانده تا مدت زمان طولانی تاثیر می‌گذارد. این اتفاق بزرگ و کوچک نمی‌شناسد. هرکسی می‌تواند در برهه‌ای از زندگی خود تحت شرایط خاصی افکار خودکشی را در ذهن بپروراند. برخی از کنار آن عبور می‌کنند و برخی رفته‌رفته تسلیم می‌شوند و به آن تن می‌دهند.
افکار خودکشی یا ایده خودکشی به تفکر در مورد خودکشی یا برنامه ریزی برای آن اشاره دارد. گستره‌ی این افکار می‌تواند از ایجاد طرحی دقیق تا یک ایده گذرا باشد. هر فکر خودکشی به اقدام نهایی خودکشی منجر نمی‌شود. در این نوشتار درخصوص یکی از مهمترین مسائل سلامت روان، یعنی افکار خودکشی صحبت می کنیم.افکار خودکشی در صورتی که به موقع پیگیری و درمان نشوند، می توانند به یک فاجعه منتهی گردند.
افکار خودکشی به عنوان یک اختلال روانی شایع، در طول زندگی بسیاری از افراد ممکن است تجربه شود. عوامل خطر و عوامل محافظت کننده می‌توانند برای کاهش این خطر موثر باشند.
عوامل خطرعوامل خطر برای تجربه افکار خودکشی شامل عوامل روانشناختی، اجتماعی و فردی هستند. در زیر به برخی از این عوامل خطر پرداخته شده است:
بیماری روانی عمده در گذشته و حال (مخصوصاً افسردگی)، وجود سابقه خودکشی در خانواده، سوء مصرف الکل یا داروهای روان گردان یا سیگار کشیدن دسترسی آسان به مواد سمی مهلک (از جمله داروهای تجویزی)
انزوای اجتماعی، فشار اقتصادی و شغلی، باخت ها و از دست دادن های مکرر در زندگی، احساس حقارت و بی کفایتی
عوامل محافظت کننده
حمایت اجتماعی سالم، ازدواج و روابط خانوادگی مطلوب، اعتقادات و شرکت در مناسک مذهبی، وجود معنویت در زندگی، وجود فرزندان کوچک وابسته، داشتن رابطه یاری بخش با یک مراقب، عدم وجود افسردگی یا سوء مصرف مواد، وجود مهارت های مسئله گشایی، کنترل خشم، مقابله کردن (اعتراض کردن) به شیوه صحیح با شناختن عوامل و ویژگی هایی که در زیر به آنها اشاره می‌شود می توانید به افرادی که در معرض خطر خودکشی هستند کمک به موقعی ارائه دهید. فردیی که افکار خودکشی دارد نیازمند کمک فوری است به همین دلیل است که خودکشی نوعی اورژانس روانپزشکی محسوب می شود. مثالی که در این مورد می توان مطرح نمود سکته قلبی است که نوع اورژانس پزشکی محسوب می‌شود.
در واقع فردی که سکته کرده را باید سریعاً بستری نمود چون هر گونه کوتاهی در این زمینه به مرگ فرد منتج می شود. به همین ترتیب فردی که افکار خودکشی دارد را باید سریعاً مورد توجه قرار داد و یا مراقبت های جدی از او به عمل آورد، در غیر این صورت هر آن ممکن است تصمیم خودش را عملی کند.
اما نکته مهم آن است که فردی که تصمیم جدی برای خودکشی دارد ممکن است به دیگران چیزی نگوید. پس باید ویژگی ها و نشانه هایی را در نظر گرفت که بتوان به موقع وارد عمل شد.
نشانه های هشدار خودکشی
حرف زدن بی سابقه در مورد احساس تنهایی و نا امیدی، نوسان خلق شدید،دوری از تعاملات اجتماعی، اضطراب و بی قراری شدید،خرید وسیله آسیب رسان مثل اسلحه، بنزین و …،خواب خیلی کم یا خیلی زیاد
رفتارهای بی محابا مثل رانندگی پرخطر و مصرف زیاد الکل و مواد مخدر
بیش از نیمی از افرادی که به دلیل خودکشی فوت کرده‌اند در زمان مرگ بیماری شناخته شده روانپزشکی نداشته اند اما از بین افرادی که بیماری روانپزشکی دارند افسردگی در صدر جدول قرار دارد و سایر اختلات خودکشی را می توانند افزایش دهند عبارت هستند از اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی، اضطراب و اختلالات شخصیت.
نتیجه‌گیری
افکار خودکشی یک مسأله جدی است که بسیاری از افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. عوامل خطر و عوامل محافظت کننده می‌توانند برای کاهش خطر افکار خودکشی موثر باشند. با پشتیبانی از خانواده و دوستان، تحصیلات، تمرین ورزش، درمان، تغذیه سالم و پیدا کردن هدف در زندگی، می‌توان به سمت کاهش خطر افکار خودکشی پیش رفت. همچنین، شناخت عوامل خطر می‌تواند به فرد کمک کند تا به سمت افکار خودکشی سوق نیافته باشد.
روز جهانی پیشگیری از خودکشی (WSPD) در سال ۲۰۰۳ توسط انجمن بین المللی پیشگیری از خودکشی و همکاری سازمان بهداشت جهانی (WHO) پایه گذاری شد. ۱۰ سپتامبر هر سال، توجه را بر موضوع پیشگیری از خودکشی متمرکز ساخته تا بدنامی آن را کاهش و آگاهی دولتها، سازمان ها و مردم را افزایش دهد و بر این موضوع تاکید دارد که می توان از خودکشی جلوگیری کرد.
با عمل، امید بسازیم شعار سه سالانه روز جهانی پیشگیری از خودکشی از سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ است. این شعار یادآور آن است که جایگزینی برای خودکشی وجود دارد و هدف آن القای اعتماد به نفس و امید در همه افراد است.
همه ما می‌توانیم در حمایت از افرادی که بحران خودکشیرا تجربه می‌کنند و یا افرادی که در اثر خودکشی سوگوار شده‌اند، ایفای نقش کنیم. این نقش ممکن است به عنوان والدین، دوست، همکار یا فردی که دارای تجربه‌ای واقعی است، باشد. همه ما می توانیم مشوق درک این موضوع باشیم، با افرادی که در حال مبارزه هستند ارتباط برقرار کنیم و تجربیات خود را به اشتراک بگذاریم.
حمید رنجبران
کارشناس برنامه پیشگیری از خودکشی داتشگاه علوم پزشکی
افکار خودکشی، اندیشه‌های سمی کشنده!
برچسب ها: